Jad Kiełbasiany

Zatrucie jadem kiełbasianym, zwykle niebezpiecznym rodzajem zatrucia pokarmowego, które zawsze zagraża życiu chorego. Większość zatruć ma miejsce na wsi, a ich częstą przyczyną są zakażone przetwory własnej produkcji: konserwy mięsne i warzywne solone i wędzone ryby, peklowane i solone mięsa, domowe wędliny. (Uwaga: z ryb nie wolno przygotowywać konserw sposobem domowym). Objawy zatrucia występują zwykle w ciągu 12-24 godzin po spożyciu skażonego pokarmu lub mogą pojawić się później, co daje lepsze rokowania. Mogą być poprzedzone zaburzenia;?, źołądkowo-jelitowymi, jak: bóle żołądka, zawroty głowy, nudności, wymioty i biegunka, które często są traktowane jako zwykła niedyspozycja przewodu pokarmowego. Jad w wyniku działania powoduje niewyraźne i podwójne widzenie, opadnięcie powiek, brak zdolności reagowania na światło, chrypkę, osłabienie głosu lub bezgłos oraz utrudnienie połykania i ból gardła (porażenie mięśni krtani i gardła) oraz zaburzenia słuchu. Pojawia się też postępujące porażenie mięśni szyi i kończyn oraz zmniejszenie wydzielania śliny, śluzu i potu. Temperatura ciała obniża się i to jest dodatkowym sygnałem rozpoznawczym i ostrzegawczym w tym schorzeniu. W razie wystąpienia objawów zatrucia należy ja najszybciej umieścić chorego w szpitalu. Rokowanie zależy od wielkości spożytego jadu oraz od wczesnego rozpoczęcia leczenia.

Na czym smażyć

Spośród dostępnych olejów do smażenia najlepszy jest olej rzepakowy, występujący w handlu pod nazwą uniwersalny. To już nie jest ten negatywnie oceniany przed laty wysokoerukowy olej rzepakowy. W wyniku wieloletnich prac hodowlanych otrzymano rzepak niskoerukowy oraz tzw. podwójnie zerowy bezerukowy. W odmianach tych zamiast kwasu erukowego występuje kwas oleinowy, w związku z czym olej rzepakowy jest bardzo zbliżony składem chemicznym do oliwy z oliwek - dominującego tłuszczu w krajach śródziemnomorskich. Natomiast oleju słonecznikowego i sojowego należy używać na surowo, dodając do sałatek, majonezów i sosów. Masło i margaryny nie nadają się do smażenia ze względu na niską temperaturę topnienia, a ponadto zawarta w nich woda gwałtownie paruje, powodując rozpryskiwanie tłuszczu. Tłuszcze te można stosować tylko do smażenia produktów niewymagających wysokiej temperatury, np. jaj. Pamiętajmy, że zbyt długie ogrzewanie tłuszczu zarówno w warunkach domowych, jak i podczas procesów technologicznych powoduje, obok niszczenia wartościowych składników, powstawanie substancji toksycznych, często rakotwórczych.

Tłuszcze

Nadmierna ilość tłuszczu w żywieniu wpływa niekorzystnie n organizm i w wielu przypadkach może stać się podłożem miażdżycy, cukrzycy, nadciśnienia, chorób zwyrodnieniowych czy niektórych nowotworów. Poza ilością tłuszczu dla naszego zdrowia nieobojętna jest jakość spożywanego tłuszczu i właściwe jego stosowanie w codziennej praktyce kulinarnej. Tłuszcze - przed uzyskaniem postaci produktu gotowego do sprzedaży i spożycia - poddawane są różnym procesom technologicznym. Podczas otrzymywania tłuszczów zwierzęcych zabiegi technologiczne są proste (wytapianie) i w niewielkim stopniu mogą obniżyć ich wartość. Natomiast oleje roślinne, otrzymywane z owoców i nasion oleistych, poddawane są dość skomplikowanym zabiegom, które w istotnym stopniu wpływają na obniżenie ich wartości odżywczych. Procesy tłoczenia, rafinowania lub uwodornienia (utwardzenia) sprawiają, że oleje stają się bardziej przydatne, maj lepszy smak, zapach i barwę. Z drugie zaś strony prowadzą do niepożądanych zmian, bo eliminują z olejów istotne składniki, jak fosfolipidy, wite miny czy karoteny.

Otyłość

Ludzi otyłych jest coraz więcej. Główną przyczyną jest to, że jemy zbyt tłusto i zbyt dużo, więcej niż potrzebuje nasz organizm. Warunkiem pozbycia się otyłości jest przestrzeganie diety, najlepiej zaleconej przez lekarza i indywidualnie opracowanej z uwzględnieniem wieku, stopnia otyłości, rodzaju pracy, chorób towarzyszących itp. Zasadą diety jest taki dobór artykułów żywnościowych, aby osoba odchudzająca się nie odczuwała głodu. Produkty spożywcze - przy niskiej wartości kalorycznej - powinny mieć dużą objętość, aby w ten sposób dawać poczucie sytości. Polecane są tu niektóre warzywa, np. ogórki, rzodkiewka, kapusta, szpinak, sałata, fasolka szparagowa, pomidory; można podawać je w dowolnych ilościach. Owoce natomiast należy jeść z umiarem. Dla osób pragnących schudnąć podstawowymi produktami spożywczymi, poza warzywami i owocami, są: jaja, chude mleko, chudy biały ser, chude mięso i chude ryby. Nie wolno jeść czekolady, cukru, miodu, należy ograniczyć tłuszcze. Trzeba również zrezygnować z potraw mącznych, kasz, sosów, zup podprawianych mąką i tłuszczem.

Dziecięce choroby zakaźne

Wywoływane są przez wirusy lub bakterie. Najłatwiej zarazić się nimi od rówieśników - w przedszkolu, szkole, na podwórku. Odporność, ale krótkotrwałą, na niektóre z nich przekazuje dziecku matka, przed niektórymi chronią szczepionki. Najpowszechniejszą chorobą zakaźną jest ospa wietrzna. Bardzo łatwo się nią zarazić, gdyż wirus ospy wietrznej bez przeszkód przenosi się w powietrzu. Bezcelowe jest, więc izolowanie chorego dziecka, gdyż nie uchroni to rodzeństwa przed zarażeniem. Ospę łatwo rozpoznać po charakterystycznej wysypce. Na skórze i błonach śluzowych pojawiają się pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym. Po kilku dniach pęcherzyki przysycha-ją w swędzące strupki, które później same odpadają. Należy pilnować, aby dzieci nie zdrapywały strupków, bo może to spowodować wtórne zakażenie skóry i trwałe blizny. Zewnętrznie stosuje się środki łagodzące swędzenie i przyspieszające gojenie. Mimo przykrych nieraz dolegliwości skórnych ospa wietrzna jest chorobą łagodną, przebiegającą bez powikłań. Nie wynaleziono jeszcze przeciwko niej szczepionki. Ponieważ odporność przekazana przez matkę jest krótkotrwała, na ospę wietrzną może zachorować nawet kilkutygodniowe niemowlę.